CẢM ƠN SỐ PHẬN - Vũ Trọng Nghĩa

          Vào những ngày đầu tháng 9 này cách đây đúng nửa thế kỷ - năm 1967 - tôi bắt đầu cuộc hành trình Số phận, hay như thường nói, theo sự sắp đặt của Số phận - bắt đầu gắn bó cuộc đời mình với tiếng Nga và nước Nga.

Số phận? Đúng thế, bởi chuyện là thế này: Năm 1967, sau khi tốt nghiệp phổ thông, (không hiểu vì lí do gì, thời chiến chăng?) chúng tôi không phải thi vào đại học mà được tự chọn theo nguyện vọng. Mode thời đó là nhất y, nhì dược, tạm được bách khoa. Nhưng thay vì đi theo mode trên, tôi đã chọn theo ý thích của mình - Đại học Ngoại ngữ. Số là thời cấp 3 tôi rất thích và học khá tốt món ngoại ngữ Trung văn (tôi đã thi tốt nghiệp môn tiếng Trung thay cho món hóa mà tôi dốt, và đã từng trao đổi thư từ với một học sinh cấp 3 Nam Ninh, Trung Quốc). Nhận giấy báo Đại học Ngoại ngữ, tôi háo hức phấn chấn lên đường mang theo những tài liệu sách vở tiếng Trung đang có. Đại học Ngoại ngữ khi đó sơ tán về Cấp Điền, Cấp Thủy, huyện Gia Lương, Hà Bắc.

Nhưng, vâng, nhưng buổi tựu trường đầu tiên của tôi thay vì háo hức, phấn chấn bỗng trở thành hụt hẫng, băn khoăn khi nhận thông báo: Sinh viên Vũ Trọng Nghĩa vào lớp 2N67, tức là lớp tiếng Nga thứ 2/4 của khóa 1967! Cái gì thế này? Ủa pú tủng à! Tôi đã học và chỉ biết tiếng Trung thôi, tiếng Nga một chữ không hay một từ không biết, học thế nào đây? học thế nào đây? Nhưng khoa tiếng Trung khi đó trường chưa triệu tập mà quay về tận Thái Bình quê tôi trong thời chiến đó đâu dễ! Và tôi đã đành chấp nhận sự sắp đặt này của Số phận, bắt đầu gắn bó với tiếng Nga từ đây. Thú thực, sau này tôi đã thầm cảm ơn Số phận nhiều vì đã chuyển đặt tôi sang tiếng Nga (những năm 60 đến đầu 90 của thế kỷ trước chỉ tiếng Nga là rất hữu dụng, còn tiếng Trung và cả English đều hạn chế). Trong 43 năm học tập, công tác, có đến 30 năm tôi gắn bó với tiếng Nga, trong đó 5 năm học tiếng Nga, 20 năm là phiên dịch (cho đoàn chuyên gia Liên Xô xây dựng và vận hành công trình đường ống kho cảng xăng dầu B12, cho Cố vấn Liên Xô tại Bộ Vật tư; cho ba khóa học quản lí kinh tế tại Liên Xô, cho các đoàn sang Liên Xô công tác...) và cuối cùng là 5 năm làm Tham tán Thương mại ĐSQ Việt Nam tại LB Nga. Đương nhiên, cùng với tiếng Nga là sự gắn bó với đất nước Liên Xô - Nga, với những người bạn Nga.

Khóa N67 vừa kỷ niệm 50 năm ngày tựu trường (1967-2017). Bao kí ức trong nhiều năm qua, từ những tháng ngày đi học đến những tháng năm lăn lộn trên công trường đường ống xăng dầu..., đến các chuyến công tác, học tập tại Liên Xô - Nga, bao kỷ niệm với những người bạn học và bạn người Nga đang cuồn cuộn trào về trong tôi. Xin được mượn trang FB này để ghi và nhớ lại một vài thời điểm trong cuộc hành trình đó.